2 böyük bank müflis oldu - Böhran yaxınlaşır?
İqtisadiyyat
Oxunub: 199
14 мар 2023 | 12:32
Bir neçə gün öncə ABŞ-ın ən böyük banklarından biri olan “Silicon Valley Bank” müflis olduğunu elan etdi və bu, 2008-ci ilin maliyyə böhranından sonra ilk belə hal idi. Çox keçmədi ki, daha bir ABŞ bankı “Signature Bank” müflis olduğunu açıqladı.

Ard-arda bankların iflas açıqlamaları qlobal maliyyə böhranının yaxınlaşması ilə bağlı narahatlıqları özü ilə gətirdi.

İqtisadçı ekspert Elman Sadıqov açıqlamasında sözügedən bankların bağlanma səbəblərindən danışıb. O bildirib ki, ABŞ-ın 16-cı böyük bankı “Silicon Valley Bank”ın ötən ilin yekununda qiymətli kağızlar üzrə əməliyyatlarda 15 milyard dollarlıq reallaşdırılmamış zərəri var idi: “İflasın əsas səbəbi depozitarların öz vəsaitlərini bankdan çıxarmaları idi ki, nəticədə bank depozitlərin hamısını ödəyə bilmədiyi üçün özünü müflis elan etdi. Bankın zərərlərinin formalaşmasında əsas amillərdən biri Federal Ehtiyatlar Sistemi (FED) tərəfindən kəskin faiz artımları oldu. Bu faiz artımları nəticəsində xüsusilə texnoloji şirkətlərdə səhmərin qiymətlərinin aşağı enməsi bankda böyük zərərlərin formalaşmasına gətirib çıxarmışdı. Bank faktiki olaraq xilas planını hazırlamış, lakin son anda həmin planın həyata keçirilməsindən imtina etmişdi. Bankın ümumilikdə 211,8 milyard dollarlıq aktivləri, 175,4 mlrd dollarlıq depozit portfeli var.

Daha çox iri depozit müştəriləri ilə çalışan bankın depozit portfelinin 90%-ə qədəri sığortalanmayandır. Belə ki, ABŞ-da 250 min dollara qədər olan depozitlər sığortalanır.
İflas olan “Signature Bank”ın aktivləri i110,4 mlrd dollar, depozit portfeli 82,6 mlrd dollar, kredit portfeli 62,25 mlrd dollardır. Hər iki bankın qiymətli kağızlar bazarında ciddi payı var idi. Qiymətli kağızların dəyərlərini itirməsi həmin banklara ciddi zərbə vurdu və depozit qaçışı bankların öhdəliklərini həyata keçirmələrinə əngəl törətdi”.

Ekspertin sözlərinə görə, ortaya çıxan suallardan biri ABŞ requlyatorlarının bu halı gözdən qaçırmalarıdır. “Adətən daha öncədən məsələlər mətbuata çıxır və müzakirə olunur. Həmçinin ABŞ hökuməti bu bankı xilas edə bilməzdimi? Likvidlik dəstəyinin göstərilməsi ən azından psixoloji olaraq depozitarların bankdan qaçışının qarşısını alardı. Digər tərəfdən, uçot faizlərinin sürətlə artırılmasının sektordakı digər banklara necə təsir göstərəcəyi də ciddi sual doğurur”.

E. Sadıqovun fikrincə, digər banklara yoluxma riski narahatlıq yaratsa da, bu risk yüksək qiymətləndirilmir: “Son məlumatlara görə, Böyük Britaniyanın “HSBC” bankı “Silicon Valley Bankın İngiltərə qolunu aldı və depozitlərə qarantiya verdi. Bu da bir tərəfdən riski azaltdı. Həmçinin bu bankların dünya maliyyə bazarlarına təsir imkanları da çox deyil. Bankın aktivlərinin dəyəri maliyyə bazarlarına böyük zərbə vura bilməyəcəyini göstərir. Lakin digər böyük banklara zərər vuraraq domino effekti yaradarsa, ciddi böhranlar baş verə bilər. Hazırda ABŞ-da trilyon dollarlarla aktivləri olan banklar var ki, onların vəziyyəti qənaətbəxşdir. İstənilən halda 2 bankın iflası requlyatorlara qarşı inzamsızlıq yaratdı”.

Dünya maliyyə sisteminə güclü təsirin gözlənilmədiyini deyən ekspert qiymətli kağızlar bazarında enişləri iflas edən 2 bankın qiymətli kağızlarının bazara çıxarılaraq təklifi artırması ilə əlaqələndirir: “Ümumilıikdə sözügedən bankların ciddi maliyyə böhranları yaratma imkanları zəifdir. Lakin hər bir halda FED-in faiz artımının banklara mənfi təsiri, artırmamasının isə inflyasiyanı tətikləməsi kontrollu resessiyanı istisna etmir”.
Сегодня, 14:37
Stoltenberqin Qafqaz SƏFƏRİ və Putinin üçüncü dünya müharibəsi MESAJI
Сегодня, 14:27
Naxçıvanda ağır qəza - 3 ölü, 4 yaralı
Сегодня, 13:24
Tramp prezident seçilsə şahzadə Harrini ABŞ-dan qovacaq
Сегодня, 12:44
NATO Baş katibi Gürcüstandan Ermənistana GETDİ
Сегодня, 12:02
FHN bayram günlərində gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq
Сегодня, 11:22
Azərbaycanlı alimin oğlu ABŞ-ın ən nadir məktəbinə qəbul olunub - MARAQLI
Сегодня, 10:46
Bayram ab-havası: Bazarda qiymətlər necədir... - VİDEO
Сегодня, 10:17
Mehriban Əliyevadan İlaxır çərşənbə ilə bağlı PAYLAŞIM
Сегодня, 09:57
Bu gün sonuncu çərşənbədir
Вчера, 17:10
Bukingem sarayı kral III Çarlzın ölüm xəbərini təkzib edib - YENİLƏNİB
Вчера, 16:51
Xankəndinin mərkəzi meydanına ad verildi
Вчера, 16:22
Prezident xalqı təbrik etdi
Вчера, 15:57
Dövlət qulluğu imtahanının nəticələri elan olundu
Вчера, 14:52
Silk Way West Airlines daha bir Boeing 777 Freighter ilə donanmasını yeniləməyə davam edir
Вчера, 14:18
“Azərbaycan-Rusiya münasibətləri sabit inkişafı ilə seçilir”
Вчера, 13:19
Çərşənbə bayramının havası - Şimşək çaxacaq, leysan yağış yağacaq
Вчера, 12:45
Prezident Xankəndidə Novruz tonqalı alovlandırdı
Вчера, 11:57
Xocalıda qalıqları tapılan daha bir nəfərin kimliyi MÜƏYYƏNLƏŞDİ
Вчера, 11:13
Aİ Şurası Azərbaycanla Ermənistanın münasibətlərini müzakirə edəcək
Вчера, 10:30
Sosial müavinətlər vaxtından əvvəl ÖDƏNİLƏCƏK
15-03-2024, 16:38
“Pensiyaçılara bayramlarda müavinət verilsin”
15-03-2024, 16:11
Əmək pensiyalarının minimum məbləği artırılsın!
15-03-2024, 15:31
“Qarabağ” Vətənə qayıtdı - FOTO
15-03-2024, 15:08
Ukrayna həlak olan daha 100 hərbçisinin cəsədini geri alıb
15-03-2024, 14:35
Səfirlik Ermənistandakı Rusiya vətəndaşlarına səs vermək üçün avtobuslar ayırıb
15-03-2024, 13:58
Azərbaycan telekanalları sabahdan yeni TV standartına keçir
15-03-2024, 13:24
Yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası